Lato astronomiczne na naszej półkuli wypada dokładnie wtedy, kiedy oś obrotu Ziemi jest maksymalnie wychylona w kierunku Słońca, a biegun północny jest przybliżony do niego bardziej niż południowy. Ten moment to wspomniane przesilenie letnie i od niego możemy liczyć astronomiczne lato. Zazwyczaj wypada ono między 21 a 23 czerwca, jednak może się zdarzyć, że lato astronomicznie rozpoczyna się nieco później lub wcześniej - zwłaszcza w roku przestępnym.

Koniec lata następuje w momencie równonocy jesiennej, czyli między 22 a 23 września (również na półkuli północnej). Wraz z początkiem lata każdy kolejny dzień jest nieco krótszy, a kolejne noce dłuższe, co trwa aż do przesilenia zimowego (21 lub 22 grudnia). W krajach anglosaskich mówimy o święcie znanym pod nazwą Midsummer. Pierwszy dzień lata w Polsce  jest jednocześnie najdłuższym dniem w roku, a następująca po nim noc — najkrótszą. Noc Świętojańska to inaczej Wigilia św. Jana, która przypada zawsze z 23 na 24 czerwca. W naszej tradycji słowiańskiej używa się również określenia Noc Kupały.

Tradycją związaną z tym okresem było rozpalanie ognisk zwanych sobótkami. Wrzucano do nich różnego rodzaju zioła (np. szałwię), odbywały się tańce i wróżby. Wśród przynoszących szczęście obrzędów było na przykład skakanie przez ognisko, które miało chronić przed groźnymi chorobami. Innym celem obrzędów było znalezienie miłości.

W Noc Kupały młode dziewczyny, chcąc się dowiedzieć, czy w najbliższym roku zostaną mężatkami, wrzucały do rzeki wianki. Jeśli wianek złowił jakiś kawaler, była to dobra nowina dla panienki -  złowiony wianek oznaczał, że panna wkrótce stanie na ślubnym kobiercu.

Innym zwyczajem podczas Nocy Świętojańskiej było zanurzenie się w wodzie, dzięki któremu można było zagwarantować sobie urodę, powodzenie oraz zdrowie.

Noc Kupały obchodzono w dawnej Polsce hucznie i trwała do białego rana. Związane z tą tradycją zwyczaje miały na celu chronić społeczeństwo, zapewniając zdrowie i urodzaj.

Zwyczaj obchodzenia "Wianków" trwa do dzisiejszego dnia.  W wielu miastach na terenie całego kraju pod koniec czerwca były organizowane z tej okazji pikniki rodzinne i festyny zainspirowane słowiańskimi tradycjami.